|
8.1. Vrste institucija i njihov status
Delatnost visokog obrazovanja obavljaju sledeće
visokoškolske ustanove:
·Univerzitet – Univerzitet je samostalna
visokoškolska ustanova koja u obavljanju delatnosti objedinjuje obrazovni i
naučnoistraživački, stručni, odnosno umetnički rad, kao
komponente jedinstvenog procesa visokog obrazovanja. Univerzitet može
ostvariti sve vrste i nivoe studija. Visokoškolska ustanova ima status
univerziteta ako ostvaruje akademske studijske programe na svim nivoima
studija, u okviru najmanje tri polja (prirodno-matematičke,
društveno-humanističke, medicinske, tehničko-tehnološke nauke i
umetnost) i tri oblasti (koje će u okviru navedenih polja utvrditi
Nacionalni savet). Izuzetno, univerzitet se može osnovati u polju
umetnosti, ako ima sva tri nivoa studija iz najmanje tri oblasti umetnosti.
·Fakultet, odnosno
umetnička akademija, u sastavu univerziteta – Fakultet, odnosno umetnička
akademija, jeste visokoškolska ustanova, odnosno visokoškolska jedinica u
sastavu univerziteta, koja ostvaruje akademske studijske programe i razvija
naučnoistraživački, stručni, odnosno umetnički rad u
jednoj ili više oblasti. Fakultet, odnosno umetnička akademija, može
ostvarivati i strukovne studijske programe. Fakultet, odnosno
umetnička akademija, u pravnom prometu nastupa pod nazivom
univerziteta u čijem je sastavu i pod svojim nazivom, u skladu sa
statutom univerziteta.
·Akademija strukovnih
studija – Akademija strukovnih
studija je samostalna visokoškolska ustanova koja u obavljanju delatnosti
objedinjuje obrazovni, istraživački, stručni i umetnički
rad, kao komponente jedinstvenog procesa visokog obrazovanja. Akademija
strukovnih studija može ostvarivati osnovne strukovne studije i
specijalističke strukovne studije. Visokoškolska ustanova ima status
akademije strukovnih studija ako ostvaruje najmanje pet akreditovanih
studijskih programa strukovnih studija iz najmanje tri polja.
·Visoka škola - Visoka škola je samostalna
visokoškolska ustanova koja ostvaruje akademske osnove,
specijalističke i diplomske akademske studije iz jedne ili više
oblasti.
·Visoka škola
strukovnih studija - Visoka
škola strukovnih studija je samostalna visokoškolska ustanova koja
ostvaruje osnovne strukovne i specijalističke strukovne studije iz
jedne ili više oblasti.
Navedene ustanove imaju svojstvo
pravnog lica. Navedene ustanove su samostalne visokoškolske ustanove, osim
fakulteta i umetničkih akademija.
8.2. Vrste i nivoi studija
Delatnost visokog obrazovanja ostvaruje se kroz
akademske i strukovne studije na osnovu odobrenih, odnosno akreditovanih
studijskih programa za sticanje visokog obrazovanja.
Na akademskim studijama izvodi se akademski studijski program,
koji osposobljava studente za razvoj i primenu naučnih, stručnih
i umetničkih dostignuća.
Na strukovnim studijama izvodi se strukovni studijski program,
koji osposobljava studente za primenu znanja i veština potrebnih za
uključivanje u radni proces.
Studije prvog stepena su:
1) osnovne akademske studije;
2) osnovne strukovne studije.
Studije drugog stepena su:
1) Diplomske akademske studije –
master;
2) Specijalističke strukovne
studije;
3) Specijalističke akademske
studije
Studije trećeg stepena su
doktorske akademske studije.
8.3. Akreditacija
Akreditacijom se utvrđuje
da visokoškolska ustanova i studijski programi ispunjavaju standarde koje
je utvrdio Nacionalni savet i da visokoškolska ustanova ima pravo na
izdavanje javnih isprava u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju.
U postupku akreditacije
visokoškolske ustanove utvrđuje se da li ustanova ispunjava i
odgovarajuće uslove koji su, po Zakonu o visokom obrazovanju,
predviđeni za date ustanove koje obavljaju visokoškolsku delatnost.
U postupku akdreditacije
studijskog programa utvrđuje se i da li su ispunjeni uslovi za
uvođenje tog programa, u skladu sa zakonom.
Postupak akreditacije sprovodi
se na zahtev Ministarstva, osnivača, odnosno same visokoškolske
ustanove.
U postupku akreditacije Komisija
za akreditaciju i proveru kvaliteta:
1. izdaje uverenje o akreditaciji
visokoškolske ustanove, odnosno studijskog programa;
2. upućuje visokoškolskoj
ustanovi akt upozorenja, kojim se ukazuje na nedostatke u pogledu
ispunjenja uslova, kvaliteta rada visokoškolske ustanove, odnosno studijskog
programa, i ostavlja rok za otklanjanje navedenih nedostataka, s tim što po
isteku tog roka odlučuje o zahtevu;
3. donosi rešenje kojim se odbija
zahtev za akreditaciju.
U postupku odlučivanja o
akreditaciji Komisija uzima u obzir rezultate vrednovanja kvaliteta i
rezultate samovrednovanja po kriterijumima Zakona o visokom obrazovanju.
Ako Komisija donese rešenje
kojim se odbija zahtev za akreditaciju, osnivač odnosno visokoškolska
ustanova, može u roku od 30 dana od dana prijema rešenja uložiti žalbu Nacionalnom
savetu.
Protiv rešenja Nacionalnog
saveta po žalbi ne može se voditi upravni spor.
Osnivač, odnosno
visokoškolska ustanova ima pravo da ponovi zahtev za akreditaciju po isteku
roka od godinu dana od dana donošenja rešenja kojim se odbija zahtev za
akreditaciju.
Visokoškolska ustanova može
početi sa radom i obavljati delatnosti po dobijanju dozvole za rad.
Dozvolu za rad izdaje
Ministarstvo, na zahtev visokoškolske ustanove, a na teritoriji Autonomne
pokrajine Vojvodine, dozvolu izdaju njeni organi nadležni za poverene
poslove.
|
8.4. Organizacija studija
8.4.1. Osnovne studije
Osnovne studije organizuju sve
visokoškolske ustanove predviđene Zakonom o visokom obrazovanju.
Osnovne akademske studije traju
tri do četri godine.
Osnovne strukovne studije traju
tri godine.
Studijskim programom osnovnih i
specijalističkih studija može biti predviđen završni rad.
Lice koje završi osnovne
akademske studije stiče stručni naziv sa naznakom zvanja prvoga
stepena akademskih studija iz odgovarajuće oblasti – bachelor.
Lice koje završi osnovne
strukovne studije stiče stručni naziv sa naznakom zvanja prvoga
stepena strukovnih studija iz odgovarajuće oblasti – bachelor apply.
8.4.2. Diplomske akademske studije – master
Diplomske akademske studije mogu
da organizuju Univerzitet, fakultet i visoka škola.
Diplomske akademske studije
traju jednu ili dve godine u zavisnosti od trajanja osnovnih akademskih
studija.
Studijski program diplomskih
akademskih studija sadrži obavezu izrade završnog rada.
Lice koje završi diplomske
master studije stiče akademski naziv diplomirani, sa naznakom zvanja
drugog stepena diplomskih akademskih studija iz odgovarajuće oblasti –
master.
8.4.3. Integrisane studije (program u jednom
ciklusu)
Određeni akademski
studijski programi mogu se organizovati integrisano u okviru osnovnih
akademskih i diplomskih akademskih studija – master.
Akademski studijski programi iz
medicinskih nauka mogu se organizovati integrisano u okviru osnovnih i
diplomskih akademskih studija, sa ukupnim obimom od najviše 360 ESPB
bodova.
8.5. Doktorske studije
Doktorske studije mogu da
organizuju univerziteti i fakulteti.
Doktorske studije traju najmanje
tri godine uz prethodno trajanje osnovnih i diplomskih akademskih studija
od najmanje pet godina.
Doktorska disertacija je završni
deo studijskog programa doktorskih studija, osim doktorata umetnosti koji
je umetnički projekat.
Izuzetno, doktorat nauka može da
stekne lice sa završenim studijama medicine i završenom specijalizacijom,
na osnovu odbranjene disertacije zasnovane na radovima objavljenim u
vrhunskim svetskim časopisima.
8.6. Sistem ocenjivanja
Uspešnost studenta u
savlađivanju pojedinog predmeta kontinuirano se prati tokom nastave i
izražava se poenima.
Ispunjavanjem predispitnih
obaveza i polaganjem ispita student može ostvariti najviše 100 poena.
Studijskim programom
utvrđuje se srazmera poena stečenih u predispitnim obavezama i na
ispitu, pri čemu predispitne obaveze učestvuju sa najmanje 30, a
najviše 70 poena.
Uspeh studenta na ispitu
izražava se ocenom od 5 do 10 i položio/nije položio.
Visokoškolska ustanova može
propisati i drugi, nenumerički način ocenjivanja,
utvrđivanjem odnosa ovih ocena sa ocenama od 5 do 10.
Opštim aktom visokoškolske
ustanove bliže se uređuje način polaganja ispita i ocenjivanje na
ispitu.
8.7. Formalni uslovi za nastavak visokog
obrazovanja
Kandidat za upis na studije
prvog stepena polaže prijemni ispit ili ispit za proveru sklonosti i
sposobnosti, u skladu sa opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.
Redosled kandidata za upis na
studije prvog stepena utvrđuje se na osnovu opšteg uspeha postignutog
u srednjem obrazovanju i rezultata postignutog na prijemnom ispitu, odnosno
ispitu za proveru sklonosti i sposobnosti. Kandidat koji ima položenu opštu
maturu ne polaže prijemni ispit. Umesto prijemnog ispita ovom kandidatu
vrednuju se rezultati opšte mature, u skladu sa opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove.
Samostalna visokoškolska
ustanova može kandidata sa položenom stručnom, odnosno umetničkom
maturom, umesto prijemnog ispita, uputiti na polaganje određenih
predmeta opšte mature.
Na osnovu kriterijuma iz
konkursa, samostalna visokoškolska ustanova sačinjava rang listu
prijavljenih kandidata.
Pravo upisa na studije prvog
stepena stiče kandidat koji je na rang listi rangiran u okviru broja
studenata predviđenih konkursom.
Student studija prvog stepena
druge samostalne visokoškolske ustanove, lice koje ima stečeno visoko
obrazovanje na studijama prvog stepena i lice kome je prestao status
studenta u skladu sa opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove, na
lični zahtev.
Na studije drugog i trećeg
stepena kandidat se upisuje pod uslovima, na način i po postupku
utvrđenom opštim aktom i konkursom samostalne visokoškolske ustanove.
8.8. Nacionalni izvori informacija
·Ministarstvo prosvete
i sporta,
Nemanjina 22-26, 11000 Beograd,
Republika Srbija;
Telefon: +381-11-363-13-68, Fax:
+381-11-361-65-14;
web: www.mps.sr.gov.yu
|
